„Musimy budować świat, w którym żadne dziecko nie będzie pozbawione prawa do życia w pokoju i bezpieczeństwie, prawa do wzrastania w atmosferze wolnej od lęku i niepokoju”.

Jan Paweł II

Bezpieczeństwo dziecka

Potrzeba bezpieczeństwa i miłości to podstawowe potrzeby każdego człowieka, od których zależy jego dalszy rozwój. Dzieci potrzebują dla swego prawidłowego funkcjonowania odpowiedzialnej osoby dorosłej, która zapewni im poczucie bezpieczeństwa i będzie ich przewodnikiem w otaczającym świecie. Zadaniem dorosłego jest więc uporządkować świat dziecka tak, aby wszystko w tym świecie było jak najbardziej zorganizowane, przewidywalne, a przede wszystkim zrozumiałe dla dziecka czyli dostosowane do jego wieku rozwojowego. Wbrew pozorom dzieci nie lubią chaosu i nie lubią być pozostawione same sobie. Wręcz przeciwnie lubią wiedzieć, co się dzieje, jak będzie wyglądał ich dzień dlatego potrzebują kontroli osoby dorosłej. Właśnie w przedszkolu tym przewodnikiem dziecka na kilka godzin staje się nauczyciel.

W każdym przedszkolu bezpieczeństwo dzieci było, jest i będzie najważniejszą sprawą. Życie, zdrowie oraz bezpieczeństwo dzieci jest wartością o którą dbają wspólnie rodzice, nauczyciele jak również różnego typu organizacje. Dziecko od najmłodszych lat należy wdrażać do troszczenia się o słabszych, utrzymywania porządku, rozwijania refleksu i koncentracji, a także wyrabiać w nim zdolności do kierowania i podporządkowania w zależności od sytuacji oraz słuchania poleceń. Ważne jest także wyzwalanie umiejętności współżycia z ludźmi to znaczy poszanowania potrzeb innych, zrozumienia i życzliwości. Te wszystkie umiejętności są niezbędne, aby właściwie przygotować dziecko m.in. do roli pieszego czy pasażera. Należy również kształtować u dziecka umiejętności przewidywania skutków swoich działań i uwrażliwiać dziecko na niebezpieczeństwo, które może się pojawić np. w czasie zabawy oraz pomagać w rozumieniu norm i reguł, które są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania w społeczeństwie.

Nasze przedszkole realizuje edukację dzieci z zakresu bezpieczeństwa poprzez takie działania jak:

• Poznanie poszczególnych pomieszczeń przedszkola oraz sposobu właściwego zachowania się w tych pomieszczeniach: sala zajęć, szatnia, łazienka, korytarz, schody;
• Wspólne z dziećmi opracowanie „Kodeksów grupowych”, umieszczenia ich
  w salach i wdrażanie do ich przestrzegania;
• Ustalenie zasad właściwego korzystania ze sprzętu podczas zabaw w sali oraz zabaw na świeżym powietrzu (plac zabaw);
• Wdrażanie do korzystania z zabawek w sposób bezpieczny, zgodny z ich przeznaczeniem;
• Zgłaszanie nauczycielce uszkodzonych zabawek;
• Wdrażanie do przestrzegania zasad bezpieczeństwa podczas spacerów
  i wycieczek;
• Zapoznanie z podstawowymi zasadami ruchu drogowego i wdrażanie do ich przestrzegania;
• Praktyczną naukę prawidłowego sposobu przechodzenia przez jezdnię tylko
  w oznaczonych miejscach;
• Rozpoznawanie i nazywanie niektórych znaków drogowych oraz rozumienie ich roli w ruchu drogowym i pieszym;
• Właściwe zachowanie się dziecka jako pasażera samochodu osobowego (tylne siedzenie, fotelik, pasy) oraz autokaru (zajmowanie miejsc oddalonych od drzwi, zakaz wstawania podczas jazdy, sygnalizowanie złego samopoczucia itp.);
• Rozróżnianie właściwego i niewłaściwego sposobu zachowania się dziecka
  z uwagi na bezpieczeństwo własne i innych osób;
• Rozumienie konieczności zapamiętania własnego adresu;
• Poznanie roli policjanta, strażaka;
• Poznanie numerów alarmowych najważniejszych służb: policja, straż pożarna, pogotowie ratunkowe oraz numeru 112;
• Wdrażanie do ubierania się stosownego do pory roku i pogody;
• Zachęcanie do zjadania zdrowych produktów;
• Zachęcanie do spożywania urozmaiconych potraw;
• Dokładne mycie rąk przed posiłkami;
• Wdrażanie do zachowania bezpieczeństwa podczas ćwiczeń i zabaw ruchowych w sali oraz na placu przedszkolnym;
• Zwracanie się do nauczyciela ze swoimi potrzebami;
• Podejmowanie prób radzenia sobie w sytuacjach konfliktowych bez stosowania agresji;
• Poznanie sposobów zachowania w sytuacjach zagrożenia np. spotkanie
  z nieznajomym, dziecko samo w domu;
• Bezpieczne posługiwanie się przyborami podczas wycinania, rysowania, malowania;
• Dbanie o swoje zdrowie i zdrowie innych;
• Określanie sposobów postępowania w sytuacjach zagrożenia;
• Uświadomienie znaczenia przestrzegania poznanych zasad bezpieczeństwa.

Podsumowując wiek przedszkolny jest odpowiednim momentem do wyrabiania u dzieci właściwych postaw, nawyków i umiejętności związanych z bezpieczeństwem. Jednak należy pamiętać, że edukacja w zakresie bezpieczeństwa wymaga działań długotrwałych, kompleksowych oraz przede wszystkim systematycznych, ponieważ dopiero wtedy przyniosą one oczekiwany efekt.

Opracowała: mgr Anna Packiewicz

Bibliografia:

• Wilga „Zdrowie i bezpieczeństwo przedszkola”.
• Syrek, K. Borzucka- Sitkiewicz „Edukacja zdrowotna”.